افسانه ی آذربایجانی به زبان ترکی / سوت گؤلی / ناغیل / ائشیدیب یازان : علیرضا ذیحق

علیرضا ذیحق

خوی ناغیل لاری :

سوت گؤلی

آللاه هامینی یامان گؤزدن قوروسون وهئش کیمین دیرناغینا داش دَیمه سین . گونلرین بیرین ده " اَسو ، قسو " آدین دا ایکی قارداش واریدی . بونلاری اکیب دوغان یوخودی وهامی دئیه ردی کی اونلار حامیله بیرآغاج دان دوغولوبلار. بیر آغاش کی اونناری دوغمامیش ، ایشیغی هریئره دوشوردی . قوجالار دییه ردیلر بو آغاجی ملیک ممَد اؤزونن ایشیخلی دونیادان گتیرمیشدی واُسونان قسو نو دوغاننان سورا، اؤزایشیقی نان اَلوولانیب  یانمیشدی.

   علیرضا ذیحق

خوی ناغیل لاری :

سوت گؤلی

آللاه هامینی یامان گؤزدن قوروسون وهئش کیمین دیرناغینا داش دَیمه سین . گونلرین بیرین ده " اَسو ، قسو " آدین دا ایکی قارداش واریدی . بونلاری اکیب دوغان یوخودی وهامی دئیه ردی کی اونلار حامیله بیرآغاج دان دوغولوبلار. بیر آغاش کی اونناری دوغمامیش ، ایشیغی هریئره دوشوردی . قوجالار دییه ردیلر بو آغاجی ملیک ممَد اؤزونن ایشیخلی دونیادان گتیرمیشدی واُسونان قسو نو دوغاننان سورا، اؤزایشیقی نان اَلوولانیب  یانمیشدی. آمما او آغاجین کول لرین نن ایکی قارقا قانات آچیب اَسو نان قسویا ایکی اَمزیح وئرمیشدیلر. او اَمزیح لردن سوت داشیردی و اَسو نان قَسو او نناری یئییب بؤیوردولر. تا کی ویردی آرا قاریشتی مسسَب ایتدی و جنگ ده ایتگین گئتدیلر. آمما سیزه دئییم اَسوقسودان کی اوننارائواوجاخ دان اوزاخ دوشوب بؤیوب بوی آتینجا بوتون فیکیر لری سوت گؤلون دَیْدی وآدداری چکیلَن آمما هئش کیمین گؤرمه دی یی قیزیل آلمادا.

تاکی بیرگون یوللاری دو شورآغ قالا آدین دا بیر شَهَره و بیرین نارینا کاباب ایی دَییر. گؤیول لرینه کاباب دوشوب گیریللَر توکانا . یئییب ایچن نن سورا اَل آتیللار جیب لرینه کی گؤروللَر پول لاری یوخ دی. کاباب چی یا حال قضیه نی دئیللرو کاباب چی دئییرعیبی یوخ دی فَغَط یولوز دوشسه دریایا منه بیر بالیخ توتوب گتیرین . اَسو نان قسو دریانین یولون توتوب گئدیلرونئچه گون اوردا بالیخ چی لاراکؤمَح لیح ائلی یَن نَن سورا ، تور آتیب بیر بالیخ توتدولار. بالیغی توتماخ همی ده کابابچی یاددارینا دوشوب گئتدیلرآغ قالی یا . کابابچی بالیغی اونناردان آلیب آپاردی ائوه. ائوین خانیمی بالیغی کسیب ایچین تمیزلی ین ده  ، قارنین دا بیرزومرود

 اوزوح گؤردی. اوزو یو اَری  گؤروب اَله آلماخ همی دئدی بواولا اولمویا شاهین اوزویو دی. کاباب چی اوزویو شاها آپاریب موشتولوخ ایسته دی. شاه اوزویه باخماخ همی گؤردو اؤزاوزویو دی واونا بیر کیسه قیزیل وئردی . سورا دئدی اسو قسو نو تاپیپ تئز گتیرَرسن بورا. کاباب چی قصردن چیخیب دوشدی شَهرین جانینا کی بلکه اونناری تاپا . هریئری اَلَح وَلَح ائله دی آمما اونناردان بیر خبر توتانمادی . نئینه سین نئینه مه سین چیخدی گئتدی ساحیله کی بلکه بالیخ چی لاردان خبراولا . آمما بویون اونناری هئش کیم گؤرمه میشدی. کاباب چی بیر نئچه گون اونناری اختاننان سورا قئییتدی آغ قالی یا و گؤردو جماعات سئل کیمی دوشوب لر یولاو گئدیللر مئیدانا . قرارا ایدی ایکی نفرین باشی وورولاکی دا هئش کیم بیرده حورشت ائلیی ییب شاهین باغینا یاخین لاشمی یا . دئمه اوننار یورقونلوخ دان بیر باغا دوشوب ایسته میسدیلر بیر آغاش کؤلگه سین ده دینجه له لر کی  ، گؤزلری ساتاشیرسوت گؤلونه و باشلیللار چیم مه یه . سوت گؤلون ده چیمه ن نن سورا باغ دا کی قیزیل آلمالاری گؤروب بیر نئچه سین دریللَر . شاهین قولام لاری دا اوننارا گؤز قویوب باغ دان چیخماخ همی  توتوللار.

کاباب چی مئیدانا گئدیب نظر سالماخ همی گؤردو کی بوننار اَسو نان قَسو دولار و تئز قاشدی کی شاها خبر وئرسین. شاهین دستورونان اونناری قصره آپاریب و بوله لرینه چوخ حورمت ائله دیلر. اَسو قَسو کی بو وضعیت دن گیجه لمیشدیلر شاهی گؤرمح همی تعظیم ائلی ییب اؤز سرنیویش لرینی دئدیلر. شاه دئدی بو ایش ده آللاهین بیر مصلحتی واریدی وبالیغین قارنیین داکی اوزوح منیم جدَیم ملیک ممّد ین یادیگاری ایدی . چیمدی ییز سوت گؤلو ده اونون ایشیخلی دونیادان یئر اوزونه گتدی یی بیر ایچیم سودان قئنی ییب. گؤردو یوز قیزیل آلما لاردا زومرود قوشونون ملیک ممّده هَدییه سی دی . گؤیون اوچومجو مرتبه سین نن دَریلمیش بیرآغاجین میوه لری دیلر.